76 Can Yandı, Sorumlular Nerede?
Bolu’nun Kartalkaya Kayak Merkezi’nde yer alan Grand Kartal Otel’de 21 Ocak 2025 tarihinde çıkan yangın, 76 kişinin hayatını kaybetmesi ve 51 kişinin yaralanmasıyla sonuçlandı. Facia sonrası otelde yangın güvenliği konusunda alınmayan önlemler ve denetim eksiklikleri gündeme oturdu. Yanan otelin ahşap dış cephe kaplamasının yangını hızla yaydığı belirtilirken, bu trajedinin göz göre göre geldiği ortaya çıktı.
BOLU BELEDİYE BAŞKANI VE TURİZM BAKANI TOPU BİRBİRİNE ATTI
Bolu Belediye Başkanı Tanju Özcan, otelin denetim yetkisinin ve ruhsatlandırılmasının Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ait olduğunu söyleyerek, “Yangın güvenliği konusundaki sorumluluk Bakanlık’tadır. Otel, 22 Kasım 2007’de belediyemizden yangın yeterlilik belgesi almıştır ancak bu tarihten sonra denetim bizim yetkimizde değildir,” ifadelerini kullandı. Özcan, itfaiyenin olay yerine 40 dakika gibi bir sürede ulaştığını ekleyerek bölgenin belediye sınırları dışında olduğunu da vurguladı.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ise yaptığı açıklamada, otelin 2021 ve 2024 yıllarında denetlendiğini ve herhangi bir eksikliğin tespit edilmediğini ifade etti. Bakan, denetimlerin 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve ilgili yönetmelikler kapsamında yapıldığını söyledi.
GERÇEKLER MEVZUATTAN ÇIKTI: GEREKEN YANGIN ÖNLEMLERİ ALINMAMIŞ
Ancak yangın sonrası kamuoyunun dikkatini çeken en önemli detay, “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik” kapsamında yer alan Geçici Madde 1’in 1, 3 ve 5. fıkraları oldu:
1. Geçici Madde 1/1. Fıkra:
Daha önce belgelendirilen otellerin, yangın güvenliği düzenlemeleri, asansör, merdiven ve erişilebilirlik gibi eksiklerini bir yıl içinde gidermesi zorunluydu. Grand Kartal Otel’in bu düzenlemelere uygun olup olmadığı büyük bir soru işareti. Olay, denetimlerin kâğıt üzerinde mi yapıldığı sorusunu akıllara getirdi.
2. Geçici Madde 1/3. Fıkra:
30 Nisan 2024’e kadar, yangın önlemlerinin yeterli olduğunu kanıtlayan uygunluk belgesinin Bakanlığa teslim edilmesi gerekiyordu. Belge sunulmazsa, tesisin belgesi iptal edilmeliydi. Eğer bu belge alınmadıysa, Bakanlık ve otel yönetimi suç ortağıdır.
3. Geçici Madde 1/5. Fıkra:
31 Aralık 2023 tarihine kadar otellerin odalarında duman dedektörü bulundurma zorunluluğu getirilmişti. Yangın sırasında, birçok odada dedektör olmadığı iddia ediliyor. Dedektörler mevcutsa, bu sistemin çalışmadığı açıkça görülüyor.
TURİZM TEŞVİK KANUNU: DENETİM YETKİSİ BAKANLIKTA
2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 30. maddesi, turizm tesislerinin denetim yetkisini açıkça Kültür ve Turizm Bakanlığı’na veriyor. Kanunda, belgeli işletmelerin niteliklerinin ve yangın güvenliği gibi standartların denetiminden Bakanlığın sorumlu olduğu belirtiliyor. Ayrıca Bakanlık, gerek görmesi durumunda denetim yetkisini valilikler aracılığıyla kullanabilir. Ancak bu olayda ne Bakanlık ne de valilik tarafından herhangi bir etkili denetim yapıldığına dair bir iz bulunmuyor.
BAKAN ERSOY’UN AÇIKLAMALARI GERÇEKLERLE ÇELİŞİYOR
Bakan Ersoy’un “denetim yapıldı” açıklaması, bu yönetmelik hükümleri ve 2634 Sayılı Kanun çerçevesinde ciddi bir çelişki yaratıyor. Eğer otel tüm yükümlülüklerini yerine getirmişse, neden 76 kişi alevler arasında can verdi? Bu facia, denetimlerin ya doğru yapılmadığını ya da hiç yapılmadığını gösteriyor.
UZMANLAR VE KAMUOYU AYAKTA: “BU BİR KATLİAMDIR”
Uzmanlar, yönetmeliklerin uygulanmamasının Türkiye’deki turizm tesislerinde ciddi bir güvenlik açığı yarattığını belirtiyor. Yangın güvenliği uzmanı Ahmet Yıldırım, “Geçici maddeler açıkça diyor ki, eski belgeli tesisler yeni standartlara uymak zorunda. Eğer bu standartlar yerine getirilmiş olsaydı, yangının bu kadar büyümesi mümkün olmazdı. Bu bir ihmal zinciridir ve doğrudan katliamdır,” dedi.
SORUMLULAR HESAP VERECEK Mİ?
Bolu’daki facia, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın denetim mekanizmalarını, Bolu Belediyesi’nin geçmişte verdiği belgeleri ve otel yönetiminin ihmallerini sorgulatıyor. Bu olay, yalnızca bir yangın değil, denetimsizlik ve ihmalin çarpıcı bir sonucu olarak Türkiye gündeminde yerini aldı. Artık herkesin aklında şu soru var: Sorumlular adalet önünde hesap verecek mi, yoksa bu facia da unutulacak mı?
İlgili linkler:
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=2634&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
https://yigm.ktb.gov.tr/TR-135297/kontrolorler-kurulu-baskanligi.html
https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/3.5.20058948.pdf
Samsun OLAY
Samsun’un ezilen gazetecileri; Birleşin!